سابقه و هدف : اگزوپلی ساکاریدهای تولیدی توسط باکتری های اسید لاکتیک در بهبود خواص حسّی و بافتی محصولات شیری تخمیری مثل ماست نقش مهمی ایفا می کنند. از سوی دیگر خواص پروبیوتیکی این باکتریها و ویژگیهای پری بیوتیکی بیوپلیمر های تولیدی آنها سبب ارتقاء سلامت مصرف کننده می شوند. هدف این تحقیق، بررسی میزان تولید اگزوپلی ساکاریدهای باند شده و آزاد در 16 جدایه لاکتوباسیل جدا شده از ماست و پنیر سنتی ایران است.

مواد و روش ها : به این منظور، 16 سویه لاکتوباسیلوس جدا شده از محصولات لبنی سنتی ایران شامل ماست و پنیر در محیط MRS Agar کشت و در شرایط بی هوازی و دمای 37 درجه سانتیگراد در مدت 48 - 24 ساعت گرمخانه گذاری شدند. پس از بررسی خصوصیات میکروسکوپی و ماکروسکوپی جدایه ها مانند قوام پرگنه ها در محیط کشت، تولید اگزوپلی ساکارید )به دو شکل باند شده 1 و رها شده در محیط 2( با روش فنل/ سولفوریک اندازهگیری شد. به منظور بررسی کمی تولید اگزوپلی ساکارید، نتایج به دست آمده با منحنی استاندارد گلوکز مقایسه و میزان تولید برحسب میلی گرم بر لیتر تعیین شد.

یافته ها : نتایج بدست آمده نشان می دهد که از 16 سویه لاکتوباسیلوس مورد بررسی برای تولید اگزوپلی ساکارید )اعم از باند شده و رها شده در محیط(، 9 سویه، اگزوپلی ساکارید باند شده تولید کردند که بیشینه تولید، 364 میلی گرم بر لیتر و کمینه تولید، 4 میلی گرم بر لیتر بوده است. همچنین، 9 سویه از 16 سویه مورد بررسی، اگزوپلی ساکارید رها شده در محیط تولید کردند که در مورد آنها، بیشینه تولید 1519.56 میلی گرم بر لیتر و کمینه تولید، 25 / 87 میلی گرم بر لیتر بوده است.

نتیجه گیری : نتایج این تحقیق نشان داد که پتانسیل تولید ترکیبات اگزوپلی ساکارید توسط گونه های بومی ایران وجود دارد.