دوره 3، شماره 1 - ( 3-1396 )                   جلد 3 شماره 1 صفحات 50-31 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Abedi-Nejad A R. Explanation of the Relationship between Jurisprudence of Regime and Humanities and its Role in Realization of the Modern Islamic Civilization. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی 2017; 3 (1) :31-50
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-54-fa.html
عابدی‎نژاد امین‌رضا. تبیین رابطه فقه نظام و علوم انسانی و نقش آن در تحقق تمدن نوین اسلام. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1396; 3 (1) :31-50

URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-54-fa.html


دکترای فلسفه تطبیقی و استاد حوزه علمیه قم، ایران، قم
چکیده:   (2341 مشاهده)
چکیده
تبیین رابطه میان فقه نظام و علوم انسانی یکی از مهم‎ترین مقدمات و لوازم تحقق نوین اسلامی است. فقه نظام، رویکردی است فقهی که عهده‌دار کشف و استنباط احکام نظام‎واره جامعه اسلامی در ابعاد متنوع آن است. بنا بر تحلیل روشن می‌شود که اعتبارات و احکام فقه نظام همان احکام و اعتبارات نظام اجتماعی اسلام است. تمدن اسلامی نیز همان کلان‎نظام اجتماعی کارآمد است. در واقع تمدن اسلامی به نظام اسلامی تحویل می‌یابد و نظام اسلامی نیز بر فقه نظام مبتنی می‌شود. از سوی دیگر اهداف علوم انسانی دستیابی به اهداف نظام اجتماعی و برداشتن موانع و مشکلات در این مسیر است. با ارائه این تصویر می‌توان به چهار نحو رابطه میان فقه نظام و علوم انسانی قائل شد. نخستین نوع ارتباط، ارتباط در موضوع است. علوم انسانی، علم معرفت به امور انسانی و پدیده‌های اجتماعی‎اند. ازآنجاکه استنباط هر حکمی در فقه نظام متوقف بر شناخت موضوعات اجتماعی است، علوم انسانی می‌توانند موضوعات مسائل فقه نظام را توصیف و تبیین کنند. علوم انسانی در هدف نیز با فقه نظام ارتباط دارند. فقه نظام با استنباط اهداف نظام اجتماعی به عنوان هدف مشترک میان علوم انسانی و فقه نظام، می‌تواند به علوم انسانی جهت ببخشد. فقه نظام همچنین می‌تواند به تجویزات علوم انسانی، اعتبار و حجیت دهد. این اعتبار و حجیت می‌تواند تجویزات علوم انسانی را در جهت اهداف نظام اسلامی و تمدن نوین اسلامی مستقر سازد. همچنین در جامعه اسلامی اعتبارات و احکام شرعی بافت اعتباری علوم انسانی را تشکیل می‌دهند. این بافت اعتباری تعیین‎کننده نوع کنش انسان‎ها و کنشگران اجتماعی خواهد بود. به همین دلیل، به میزان تفاوت بافت اعتباری در هر جامعه، کنش‌های انسانی متفاوت خواهند بود.
متن کامل [PDF 469 kb]   (644 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
انتشار الکترونیک: 1396/3/31

فهرست منابع
1. قرآن کریم. آقا‎بخشی، علی، و افشارزاده، مینو (1379). فرهنگ علوم سیاسی. تهران: نشر چاپار. اسدی حلّی، جمال‎الدین احمد بن محمد (1407ق). المهذب البارع فی شرح المختصر النافع. جلد ‎1. قم: دفتر انتشارات اسلامی. اسدی حلی، جمال‎الدین احمد بن محمد (1410ق). إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان. جلد ‎1. قم: دفتر انتشارات اسلامی. بیرو، آلن (1370). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر ساروخانی. تهران: مؤسسه کیهان. جوادی آملی، عبدالله (1386). اسلام و محیط زیست. قم: مرکز نشر اسراء. حسنی، سیدحمیدرضا، و علیپور، مهدی (1390). پارادایم اجتهادی دانش دینی (پاد). قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. حلّی، فخرالمحققین محمد بن حسن بن یوسف (1387ق). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. جلد ‎1. قم: مؤسسه اسماعیلیان. دلاور، علی (1396). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد. راسخ، کرامت‎الله (1391). فرهنگ جامع جامعه‎شناسی و علوم انسانی. شیراز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم. سروش، عبدالکریم (1379). درس‌هایی در فلسفه علم الاجتماع. تهران: نشر نی. سیوری حلّی، مقداد بن عبدالله (1404ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع. جلد ‎4. قم: کتابخانه آیت‎الله مرعشی نجفی. شاله، فیلیسین (1347). شناخت روش علوم یا فلسفه علمی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. شایان‎مهر، علیرضا (1379). دائره المعارف تطبیقی علوم اجتماعی. تهران: سازمان انتشارات کیهان. شریفی، احمدحسین (1393). مبانی علوم انسانی اسلامی. تهران: آفتاب توسعه. صدر، سیدمحمدباقر (1421ق). الإسلام یقود الحیاة (جلد پنجم موسوعة الشهید الصدر). قم: مرکز الأبحاث والدراسات التخصصیه للشهید الصدر. صدر، محمدباقر (1425). مجموعه مقالات، منهج البحث العلمی عند الامام الصدر، . صدر، سیدمحمدباقر (1421ق). مدرسه الاسلامیه (جلد پنجم موسوعة الشهید الصدر). قم: مرکز الأبحاث و الدراسات التخصّصیه للشهید الصدر. صدر، سیدمحمدباقر (1424ق). اقتصادنا (جلد سوم موسوعة الشهید الصدر). قم: مرکز الأبحاث والدراسات التخصصیه للشهید الصدر. صدری، احمد (1380). مفهوم تمدن و لزوم احیاء آن در علوم اجتماعی. تهران: مرکز بین‎المللی گفت‎وگوی تمدن‌ها. طباطبائی، سیدمحمدحسین (1387). اصول فلسفه و روش رئالیسم. قم: مؤسسه بوستان کتاب. عابدی‎نژاد داورانی، امین‎رضا (1394). فقه تمدن چیستی و ماهیت، همایش اولین هفته علمی تمدن نوین اسلامی. عابدی‎نژاد داورانی، امین‎رضا (1395). ماهیت و الزامات فقه پیشرفت، پایان‎نامه دکتری. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;. عاملی (شهید اول)، محمد بن مکی (1400ق). القواعد و الفوائد. قم: کتابفروشی مفید. عاملی (شهید ثانی)، زین‎الدین بن علی (1416ق). تمهید القواعد الاصولیه و العربیه. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. فروند، ژولین (1385). نظریه‌های مربوط به علوم انسانی. ترجمه علی‎محمد کاردان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. قانصوه، محمود (1418ق). المقدمات و التنبیهات فی شرح أصول الفقه. جلد ‎4. بیروت: دارالمورخ العربی. محیطی اردکان، حسن (1390). نقش آموزه معاد در باز‎سازی علوم انسانی. پایان‎نامه کارشناسی ارشد. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;. مشکینی اردبیلی، علی (1416ق). اصطلاحات الأصول ومعظم أبحاثها. قم: نشر الهادی. چاپ ششم. مصباح یزدی، محمدتقی (1391). جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;. مکارم شیرازی، ناصر (1427ق). دائرةالمعارف فقه مقارن. قم: انتشارات مدرسه امام علی7. مکارم شیرازی، ناصر (1371). تفسیر نمونه. جلد ‎23. تهران: دارالکتب الاسلامیه. چاپ دهم. موسوی خمینی، سیدروح‎الله (1420ق). الرسائل العشره. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی;. میرنصیری، سیدروح‎الله (1394). موضوع، روش و هدف علوم انسانی از منظر علامه طباطبائی. پایان‎نامه کارشناسی ارشد. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;. مطهری، مرتضی (1382). مجموعه‌ آثار. جلد 19-21. تهران: صدرا. نظری، روح‎الله، و مظاهری، لیلی (1390). ارتباط تورم و توزیع درآمد در ایران، مجله اطلاعات سیاسی اقتصادی. 284: 206-221. وینچ، پیتر (1386). ایده علم اجتماعی و پیوند آن با فلسفه. ترجمه گروه سمت. تهران: سمت.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به تحقیقات بنیادین علوم انسانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق