امروزه آموزش مهارتهای برقراری ارتباط از جمله مهارت حل تعارض، به مثابه یکی از چندین مهارت زندگی، از اهمیتی خاص برخوردار است. از مهم‌ترین حیطه‌های تعارض میان اعضای خانواده، تعارضات ایجادشده میان فرزند و والد است. هراندازه تعارض میان والد و فرزندان بیشتر باشد، مشکلات رفتاری در نوجوان بیشتر می‌شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش گروهی تحلیل تبادلی بر میزان تعارضهای والد- فرزند دانشآموزان پایه اول دبیرستان منطقه مرحمت‌آباد مرکزی، استان آذربایجان غربی است. روش این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانشآموزان پسر پایه اول دبیرستان منطقه مرحمت‌آباد در سال تحصیلی 94-1393 است. نمونه پژوهش متشکل از 30 نفر بودند که با شیوه نمونه‌گیری تصادفی از میان دانش‌آموزانی انتخاب شدند که بیشترین تعارض را با والدینشان داشتند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه تاکتیکهای تعارض میان والد- فرزند(اشتراس، 1990) بوده است. نخست از گروه آزمایش و گواه پیش‌آزمون تعارض والد- فرزندی به عمل آمده، پس از آن متغیر آزمایشی (برنامه آموزش تحلیل تبادلی) طی هشت جلسه برای گروه آزمایش اجرا شده، سپس برای هر دو گروه پس‌آزمون اجرا شده است. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش تحلیل تبادلی بر تعارضات والد- فرزند و زیرمؤلفه‌های آن شامل پرخاشگری کلامی و فیزیکی و استدلال کلامی تأثیر دارد (P<0.001). در واقع آموزش تحلیل تبادلی سبب کاهش تعارضات والد- فرزند، کاهش پرخاشگری کلامی، کاهش پرخاشگری فیزیکی و افزایش استدلال دانشآموزان پسر در گروه آزمایش می‌شود.
Alizadeh T, Gholamali Lavasani, Ph.D. M, Madani, Ph.D. Y. The Effectiveness of Transactional Analysis Training in Reducing Parent-Child Conflicts among Male High School Students. QJFR 2020; 16 (4) :7-22 URL: http://qjfr.ir/article-1-1325-fa.html
علیزاده طاهر، غلامعلی لواسانی مسعود، مدنی یاسر. اثربخشی آموزش گروهی تحلیل تبادلی بر میزان تعارضهای والد - فرزند دانشآموزان پایۀ اول دبیرستان. فصلنامه علمی- پژوهشی خانواده و پژوهش. 1398; 16 (4) :7-22
