مدلی برای دسته‌بندی رویکردهای فُرمی به معماری مساجد معاصر از منظر ارتباط با سنت‌های تاریخی معماری مسجد - فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی
سال 7، شماره 2 - ( دوفصلنامه 1401 )                   جلد 7 شماره 2 صفحات 145-125 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Pour Ahmadi M. A Model for Classifying the Architectural Formal Approaches of Contemporary Mosques in Terms of Their Relationship with the Historical Traditions of Mosque Design. CIAUJ 2022; 7 (2) :125-145
URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-363-fa.html
پوراحمدی مجتبی. مدلی برای دسته‌بندی رویکردهای فُرمی به معماری مساجد معاصر از منظر ارتباط با سنت‌های تاریخی معماری مسجد. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی. 1401; 7 (2) :125-145

URL: http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-363-fa.html


گروه معماری، دانشکدۀ معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران ، mojtaba.pourahmadi@gmail.com
چکیده:   (1108 مشاهده)
پژوهش حاضر به کیفیت ارتباط فُرمی معماری مساجد معاصر با سنت‌های تاریخی معماری مسجد می‌پردازد و می‌کوشد تا دسته‌بندی خاصی را برای انواع این ارتباط تدوین نماید، به‌نحوی که برخی نقاط ضعف دسته‌بندی‌های موجود را نداشته باشد. در این پژوهش پس از مرور نقادانه بر ادبیات علمیِ مرتبط، با استفاده از راهبرد استدلال منطقی، سامانه‌ای منطقی متشکل از چهار رویکرد نسبت‌به سُنت‌های تاریخی معماری مساجد تدوین می‌گردد که شامل رویکرد تقلیدگرا، رویکرد محافظه‌کارانه، رویکرد چالشی و رویکرد انصرافی می‌شود. در پژوهش حاضر، هریک از این رویکردها و زیرشاخه‌هایشان با کدهای عددی خاصی مشخص می‌شود و با توجه به حیطۀ پژوهش، این رویکردها به تفکیک در مورد هریک از عناصر اصلی تشکیل‌دهندۀ نمای بیرونی مسجد شامل گنبد، مناره و جداره‌های خارجی به‌کار گرفته می‌شود. دسته‌بندیِ پیشنهادی می‌‌تواند شاخص قابل اتکایی برای تبیین خصوصیات کالبدی مساجد مورد نظر، قابل تشخیص‌بودن یا مبهم‌بودن مسجد از نظر مخاطبان، همگن یا التقاط‌گرابودن طرح مسجد و نیز نوآورانه یا تکراری‌بودن آن باشد. در پژوهش حاضر، در تشریح کارکردها و خاصیت‌های هریک از رویکردها بیان می‌گردد که هیچ‌یک از این رویکردها ذاتاً درست یا غلط نیستند بلکه مهم این است که بجا و به‌طرز مناسبی استفاده شوند. آنچه مهم است مواجهۀ مسئولانه و آگاهانه با مسئلۀ طراحی پیش روی معمار است. هم استفاده از الگوهای تاریخی هم مخالفت با به‌کارگیری آن‌ها باید عملی آگاهانه و حکیمانه باشد.
متن کامل [PDF 2479 kb]   (596 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله کوتاه | موضوع مقاله: مطالعات تطبیقی معماری و شهرسازی در حوزه فرهنگی ایران
دریافت: 1401/2/31 | پذیرش: 1401/8/23 | انتشار الکترونیک: 1401/12/8

فهرست منابع
1. بهشتی، سید محمد. 1389. مسجد ایرانی مکان معراج مؤمنین. تهران: روزنه.
2. حجت، عیسی. 1394. سنت سنت‌گرايان و سنت‌گرايي معماران. معماري و شهرسازي (هنرهاي زيبا)، 20: 1، 5-16.
3. هنرآنلاین. 1399. مهدی حجت: معماری مسجد نباید بی‌هویت شود. پایگاه خبری هنرآنلاین، کد خبر: 147663، 09/02/1399. آدرس: http://www.honaronline.ir/ (دسترسی: 28/02/1401)
4. حمزه‌نژاد، مهدی و عربی، مائده. 1393. بررسی اصالت اسلامی ایرانی در مساجد نوگرای معاصر، نمونۀ موردی: طرح مسجد چهارراه ولی عصر (عج) تهران. فصل‌نامۀ مطالعات شهر ایرانی اسلامی: شماره 15، 47-61.
5. حمزه‌نژاد، مهدی و امیرآبادی فراهانی، مهدیه. 1399. تحلیلی بر اصالت مساجد معاصر ملی در جهان اسلام. فصلنامۀ علمی- پژوهشی نقش جهان: دورۀ 10، شماره 4، 305-316.
6. زمرشیدی، حسین. 1388. مسجد در معماری ایران. تهران: نشر زمان.
7. زمرشیدی، حسین. 1389. گنبد و عناصر طاقی ایران. تهران: نشر زمان.
8. گروت، لیندا و وانگ، دیوید. 1384. روش‌های تحقیق در معماری. ترجمۀ علیرضا عینی‌فر، مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
9. مهدوی‌نژاد، محمدجواد، مشایخی، محمد و بهرامی، منیره. 1393. الگوهای طراحی مسجد در معماری معاصر، فصلنامۀ پژوهش‌های معماری اسلامی، سال دوم، شماره 5، 3-17.
10. نقره‌کار، عبدالحمید. 1387. درآمدی بر هویت اسلامی در معماری و شهرسازی. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی، دفتر معماری و طراحی شهری: شرکت طرح و نشر پیام سیما.

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Culture of Islamic Architecture and Urbanism Journal

Designed & Developed by : Yektaweb