بیش از یک قرن است که احیاگران تفکر اسلامی پیوسته در تلاشاند تا زمینهی خیزشی را در بازشناسی اندیشه و منش انسانی_ عقلانی برگرفته از هویت مستقل اسلامی فراهم کنند و انفعال حاصل از جریان عصر روشنگری را به موضعی فعال و تأثیرگذار مبدل سازند. این حرکت در بازنگری مطالبات و استیفای حقوق زن مسلمان و پاسخ سنجیده به آن تأثیر فراوانی داشت و سبب وقوع خیزشهای گوناگونی در درون جوامع دینی شد، اما رویکرد انفعال و فقدان فن استدلال منطقی و اصولی آنها را با چالشهایی مواجه کرد که مستلزم نقد و تحلیل و چارهاندیشی منطقی شد. جریان فکری «فمینیسم اسلامی» اقدامی در راستای ضرورت فوق برای حل مسائل زن مسلمان بود. برخی اندیشوران زن در جوامع اسلامی این جریان فکری را یک خیزش نامیدند که با خوانشی متفاوت مسائل زنان را بازاندیشی کرده و ادبیات گفتمانی آنها رنگوبویی جنسیتی و رویکردی مقابلهجویانه با تفکرات مردسالار در عرصهی تاریخ و تفسیر و حدیث و فقه داشت. از طرفی، رویکرد اجتهاد اصولگرا با نگاهی فارغ از جنسیت به تأملات جدی هویتی و با شیوهی کلامی و فقهی به بازنگری متناسب با واقعیات و فن استدلال خاص و احیاگری در باب مسائل زنان پرداخت. این نوشتار دو جهتگیری متفاوت در بحث احیاگری دینی از سوی متفکرین فمینیسم اسلامی و اصولگرایان اسلامی را مطرح کرده و پس از نقد نگرش انفعالی فمینیسم اسلامی و نقیصهی فن استدلال پیشکسوتان آن براساس روند حرکت تحولی در جهان اسلام، شیوهی اصولگرایان اجتهادگرا در حل مسائل زنان را تبیین کرده است. همچنین بر راهبرد امام خمینی (ره) و تأکیدات رهبر فرزانه در گرهگشایی فارغ از وابستگی اهتمام نموده و بر ضرورت اقدامات جدی و کلان در تشکیل «مجمع فراقوهای نخبگان از زنان» تأکید کرده است و در نهایت به اهمیت دخالت زنان اندیشمند مبتنی بر فن استدلال متقن و منطق اصولی و لحاظ پیشدانشهای فقهی پرداخته تا روشی کارساز و نوین را در حل مسائل اساسی زنان پیشنهاد دهد.
اداره کل پژوهش فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1376. جایگاه و نقش زن در نظامهای مختلف از دیدگاه امام خمینی و مقام معظم رهبری، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
آیتاللهی، حمیدرضا، 1396. نگرشهای اسلامی در مطالعات زنان، تهران: فهم.
بدره، محسن، عزتالسادات میرخانی و طوبی شاکریگلپایگانی. «تطور روششناختی در جریان موسوم به فمینیسم اسلامی»، مطالعات جنسیت و خانواده، (پاییز و زمستان 1393).
بدره، محسن، عزتالسادات میرخانی و طوبی شاکریگلپایگانی. «جریان موسوم به فمینیسم اسلامی به بازنگری فقه سنی»، زن در فرهنگ و هنر، سال سیزدهم، ش 3، (پاییز 1394).
پارسانیا، حمید، 1377. حدیث پیمانه، تهران: .
پزشکی، محمد و نفیسه کاظمی. «صورتبندی مطالعات زنان در جهان اسلام»، مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، ش 29 و 30، (پاییز و زمستان 1384).
پزشکی، محمد، 1387: صورتبندی مطالعات زنان در جهان اسلام، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
توحیدی، نیره، 1376.فمینیسم اسلامی چالشی دموکراتیک یا چرخشی تئوریک، تهران: کنکاش.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1382. فن استدلال منطق حقوق اسلام، تهران: گنج دانش.
حاضری، علیمحمد و نعیما محمدی. «تحلیل جامعهشناختی تنوع جنبش زنان در کشورهای اسلامی منطقهی خاورمیانه»، مطالعات اجتماعی ایران، سال ششم، ش 2، (تابستان 1391).
حکیمپور، محمد، حقوق زن در کشاکش سنت و تجدد، تهران: نغمه نواندیش.
خامنهای، سیدعلی، 1390. زن و بازیابی هویت حقیقی، تهران: انقلاب اسلامی.
زیبایینژاد، محمدرضا و جعفر سبحانی، 1379، درآمدی بر نظام شخصیت زن در اسلام، قم: معاونت امور اساتید معارف.
صادقزاده، علیرضا و معصومه کرامتی. «تبیین ملاحظات جنسی و جنسیتی در ارزشهای فمینیست اگزیستانسیالیسم و اسلام»، مطالعات راهبردی زنان، سال سیزدهم، ش 52، (تابستان 1390).
الصدوق، محمدبنعلی ابن بابویه القمی، 1404. من لایحضره الفقیه،قم: جامعه مدرسین قم.
قراملکی، فرامرز، 1390. روششناسی مطالعات دینی (تحریری نو)، مشهد: دانشگاه علوم رضوی (ع).
الکلینی، محمد ابن یعقوب. اصول کافی، ترجمهی جواد مصطفوی، بیروت: دفتر نشر اهل بیت، بیتا.
مجموعه مقالات سومین همایش نواندیشی دینی جامعیت و پویایی اسلام (اقتصاد و سیاست)، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، آذرماه 1389.
محصص، مرضیه و آتنا بهادری. «تأملی بر شرک جنسیتی در خوانشهای زنمدارانه از قرآن»، مطالعات راهبردی زنان، دوره 20، ش 78، (زمستان 1396).
محقق داماد، سید مصطفی،1387. قواعد فقه، تهران: مرکز علوم اسلامی.
مطهری، مرتضی، 1379. خدمات متقابل اسلام و ایران، قم: صدرا.
ـــــــــــــ، نهضتهای اسلامی در صد سال اخیر، قم: دفتر انتشارات اسلامی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بی تا.
موسویالخمینی، سیدروح الله، 1369. صحیفه نور (مجموع رهنمودهای امام خمینی)، تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
---------، 1421. کتاب البیع، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
ــــــــــــ، 1376. ولایت فقیه و حکومت اسلامی ...
میرخانی، عزتالسادات. «اجتهاد، توسعه، مسائل زنان»،ندای صادق، ش 26 و 27، 28 و 29، (تابستان، پاییز و زمستان 81 و بهار 82).
ـــــــــــــــ. «بیداری اسلامی، رسالت زنان. اصول و مبانی پایایی و پویایی»، مجموعه مقالات نشست بیداری اسلامی، تهران، (1390).
هدایت نیا، فرج الله. «تأملی بر نظریه خانهنشینی زن در فقه اسلامی»، مطالعات راهبردی زنان، دوره 19، ش 76، (تابستان 1396).
یاداشتهای استاد مطهری،ج1 (احیاء تفکر اسلامی)
Badran.M.2009.Feminismin Islam sec ular and religious convergences.Oxford, England: O neworld Publications.
میرخانی, عزت السادات. (1397). احیاگری تفکر دینی، مطالبات زن مسلمان و خیزش دو تفکر «فمینیسم اسلامی» و «اجتهاد اصولگرا». مطالعات راهبردی زنان, 20(80), 7-31. doi: 10.22095/jwss.2018.85287
MLA
عزت السادات میرخانی. "احیاگری تفکر دینی، مطالبات زن مسلمان و خیزش دو تفکر «فمینیسم اسلامی» و «اجتهاد اصولگرا»". مطالعات راهبردی زنان, 20, 80, 1397, 7-31. doi: 10.22095/jwss.2018.85287
HARVARD
میرخانی, عزت السادات. (1397). 'احیاگری تفکر دینی، مطالبات زن مسلمان و خیزش دو تفکر «فمینیسم اسلامی» و «اجتهاد اصولگرا»', مطالعات راهبردی زنان, 20(80), pp. 7-31. doi: 10.22095/jwss.2018.85287
VANCOUVER
میرخانی, عزت السادات. احیاگری تفکر دینی، مطالبات زن مسلمان و خیزش دو تفکر «فمینیسم اسلامی» و «اجتهاد اصولگرا». مطالعات راهبردی زنان, 1397; 20(80): 7-31. doi: 10.22095/jwss.2018.85287