نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه کاشان
2 کارشناسی ارشد رشتۀ برنامه ریزی درسی
چکیده
با توجه به نقش و جایگاه اساسی هوش هیجانی در رشد فردی و کسب صلاحیتها و توانمندیهای اجتماعی، این تحقیق کوشیده است تا وضعیت موجود هوش هیجانی و مؤلفههای پانزدهگانۀ آن را در میان دانشجویان مورد بررسی قرار دهد. به همین منظور، 370 دانشجو از دانشکدههای چهارگانۀ دانشگاه کاشان (علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی، معماری و هنر) با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامۀ «بار ـ آن» است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از شاخصهای آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس یک سویه و آزمون t مستقل) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان بالاترین میانگین را در مؤلفۀ مسئولیتپذیری و پایینترین آن را در مؤلفۀ خودابرازی دارا هستند. در عین حال، میان دانشجویان دانشکدههای چهارگانه در برخی از مؤلفههای هوش هیجانی یعنی خودشکوفایی، همدلی، روابط بین فردی و واقعگرایی تفاوت معناداری مشاهده شد. همچنین، به رغم عدم وجود تفاوت معنادار بین دانشجویان دختر و پسر در نمرۀ کل هوش هیجانی، میان آنان در برخی از مؤلفههای هوش هیجانی یعنی همدلی، مسئولیتپذیری اجتماعی، روابط بین فردی و واقعگرایی تفاوت معنادار ملاحظه شد که این تفاوت به نفع دانشجویان دختر است. از سوی دیگر، این پژوهش، با استناد به مطالعات و بررسیهای انجامگرفته و خلأها و کمبودهای شدیدی که دانشجویان به عنوان افراد فرهیختۀ بزرگسال، از نظر قابلیتها و مهارتهای هوش هیجانی با آن مواجه هستند و نیز در جهت بازشناسی اعادۀ جایگاه هوش هیجانی پیشنهاد شده است که این حوزه باید از شکل یک برنامۀ درسی پوچ (عقیم) خارج و در قالب برنامههای درسی رسمی آموزش به رسمیت شناخته شود.
کلیدواژهها