نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد آگرواکولوژی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 استادیار، گروه مهندسی زراعت، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

3 ااستادیار، گروه باغبانی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.

چکیده

پیت به‏عنوان مهمترین منبع خاک پوششی در پرورش قارچ است. پیت اغلب وارداتی است یا از تالاب‌ها برداشت می‌شود که آثار سوء زیست‏محیطی را در پی دارد. بنابراین، به‌منظور بررسی آثار جایگزینی ورمی‌کمپوست و پرلیت به‏عنوان خاک پوششی با پیت بر رشد و عملکرد قارچ دکمه‌ای (Agaricus bisporus) آزمایشی به‏صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پرورش قارچ کوثر شهرکرد در زمستان سال 1394 انجام شد. ده تیمار در نسبت‌های مختلف (درصد حجمی) پرلیت: ورمی‌کمپوست: پیت شامل T1 - (صفر: صفر: 100)،  T2- (صفر: 25: 75)، T3- (5/12: 5/12: 75)، T4- (7/16: 3/33: 50)، T5- (25: 25: 50)، T6- (5/18: 5/56: 25)، T7- (25: 50: 25)، T8- (5/37: 5/37: 25)، T9- (3/33: صفر: 7/66)، T10- (50: 50: صفر) استفاده شدند. بیشترین عملکرد با میانگین 72/14 کیلوگرم بر مترمربع در تیماره  T3(5/12: 5/12: 75) و کمترین عملکرد مربوط به تیمار T10 (50: 50: صفر) با 43/9 کیلوگرم بر مترمربع بود. بیشترین و کمترین تعداد قارچ‌های برداشت شده به‌ترتیب در تیمار T3(5/12: 5/12: 75) با 547 عدد و تیمار T10 (50: 50: صفر) با 67/244 عدد مشاهده شد. در صفت قطر کلاهک، تیمار T10 (50: 50: صفر) بیشترین قطر با میانگین 9/5 سانتی‌متر و تیمار T9 (3/33: صفر: 7/66) با میانگین 8/4 سانتی‌متر کمترین قطر را داشت. در صفت متوسط وزن هر قارچ، تیمارهای T10(50: 50: صفر) و  T3(5/12: 5/12: 75) به‌ترتیب با میانگین 38 و 26 گرم بیشترین و کمترین وزن هر قارچ را داشتند. نتایج نشان داد که ترکیب خاک پوششی T3 (5/12: 5/12: 75) می‌تواند جایگزین پیت شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of the replacing vermicompost and perlite instead of peat as casing soil on growth and yield of mushroom

نویسندگان [English]

  • S. Hasan Hosseini 1
  • Mohammad Rafiee 2
  • Rahim Barzegar 3

1

2

3

چکیده [English]

Peat is the most important source of casing soil for growing mushroom. Peat often imported or derived from wetlands which have unfavorable environmental impacts. In order to evaluate the effects of the replacing vermicompost and perlite as casing soil instead of peat on growth and yield of the mushrooms (Agaricus bisporus), a factorial experiment was conducted on the randomized complete block design with three replications at Kosar mushroom farm in winter, 2015. Ten treatments in different ratios (volume percentage) of perlite: vermicompost: peat including T1 (0: 0: 100) T2: (0: 25: 75) T3: (12.5: 12.5: 75) T4: (16.7: 33.3: 50) T5 (25: 25: 50) T6: (18.5: 56.5: 25) T7 (25: 50: 25) T8: (37.5: 37.5: 25) T9: (33.3: 0: 66.7) T10 (50: 50: 0) were used. The maximum yield was obtained with T3 treatment with the average of 14.72 kg /m2 and the minimum yield was observed in T10 treatment with 9.43 kg/m2. The maximum and minimum numbers of harvested mushrooms were observed in treatment of T3 with 547 numbers and the treatment of T10 with the number of 244.67, respectively. For cap diameter, the treatment of T10 with an average of 5.9 cm had the maximum and the treatment of T9 with an average of 4.8 cm had the minimum cap diameter. For the average weight of individual mushroom, treatments of T10 and T3 with the average of 38 and 26 gr had the maximum and minimum weight of each mushroom, respectively. The results showed that T3 soil casing combination (12.5: 12.5: 75) can be replaced for peat.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cap diameter
  • casing soil
  • mushroom weight
  • mycelium
  • pin head
تقوی م. (1377). اثر عناصر میکرو (روی و آهن) و تأثیر افزودن پرلیت به خاک پوششی بر عملکرد قارچ تکمه‌ای (Agaricus bisporus L.). دانشکدة کشاورزی. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد. دانشگاه تبریز. تبریز.
تقوی م. (1377). بکارگیری مواد زائد کشاورزی برای تولید قارچ صدفی و خوراک دام. نشر آموزش کشاورزی، 56 صفحه.
ذکائی م.، بازیار س. و خانه‌باد م. (1389) تکنولوژی پیشرفتة تولید خاک پوششی با استفاده از ورمی‌کمپوست برای پرورش قارچ خوراکی(Agaricus bisporus). فصلنامة علوم زیستى دانشگاه آزاد اسلامى، واحد زنجان. 4 (1): 2-19.
رسولی ف.، پیوست غ.، علی‌الفتی ج. و احتشامی س.م. (1393) استفاده از ورمی‌کمپوست در تولید خاک پوششی برای پرورش قارچ دکمه‌ای. علوم باغبانی ایران.54 (5): 377-382.
رضایی ش.، لکزیان ا.، فارسی م.، ابوالحسنی م.ز. و حق‌نیا غ. (1392) امکان جایگزینی پیت با کمپوست مصرف شده در تولید قارچ خوراکی دکمه‌ای سفید Agaricus bisporus)). نشریة علوم باغبانی (علوم و صنایع کشاورزی). 27(1): 1-9.
رفیعی‌الحسینی م. و سهرابی‌رنانی ر. (1390) نقش مدیریت پسماندهای کشاورزی و منابع طبیعی در توسعة پایدار. همایش ملی پسماندهای کشاورزی و منابع طبیعی. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی رشت.
رمضان د. و سیاه‌سر ب. (1389) ارزیابی تأثیر انواع خاک پوششی بر برخی ویژگی‌های کمی و کیفی قارچ دکمه‌ای(Agaricus bisporus L.). مجلة علوم باغبانی ایران. 41(1):393-399.
رونقی ع. و مفتون م. (١٣٨٥)(مترجمان) هیدروپونیک. انتشارات دانشگاه شیراز، شیراز،٢٧٣ صفحه.
شریعتی م. (1366). اثر پرلیت در حفظ رطوبت خاک. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران.
فارسی م. پوریان ر. (1390) پرورش و اصلاح قارچ‌های خوراکی با تأکید بر قارچ دکمه‌ای سفید. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد، 275 صفحه.
فارسی، م. و کاشی، ع. (1386) (مترجمان) پرورش قارچ خوراکی. انتشارات نشر کشاورزی کرج، کرج. 472 صفحه.
قاسمی، ا. (1392) بررسی عملکرد خاک پیت و ورمی‌کمپوست بر روی قارچ دکمه‌ای (Agaricus bisporus). پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشکدة کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
محمدی گلتپه ا. و پورجم ا. )1383) اصول پرورش قارچ‌های خوراکی، انتشارات دانشگاه تربیت‌مدرس، دفتر نشر آثار علمی. تهران، 614 صفحه.
ملایی‌پلی ف. (1389) بررسی اثر ورمی‌کمپوست پرورش یافته در بسترهای حاصل از پسماندهای صنعتی و کشاورزی به عنوان خاک پوششی بر برخی خصوصیات قارچ دکمه‌ای. همایش ملی پسماند‌های کشاورزی. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران.
Colak M. (2004) Temperature profiles of agaricus bisporus in composting stages and effects of different composts formulas and casing materials on yield. African Journal of Biotechnology. 3 (9): 456-462.
Coskun G. (2003) Using tea waste as a new casing material mushroom (Agaricus bisporus L.) cultivation. Bio Resource Technology. 88: 153-156.
Flegg P.B. (1962) The development of mycelia strands in relation of fruiting of cultivation mushroom (Agaricus bisporus). Mushroom Science. 5: 237-247.
Garcia B. S., Royse D.J. and Sanchez J.E. (2005) Vermicompost in substrate and casing formulas for the production of brown Agaricus bisporus In: Tan Q Zhang J Chen M Cao H Buswell JA (Eds.) Proceedings of the international conference on mushroom biology and mushroom products. Shanghai. pp: 243-248.
Lau O. (1982) Methods of chemical analysis of mushrooms. In: Chang ST and Quimio TH (Eds.) Tropical mushrooms, biological nature and cultivation methods. Chinese University Press, Hong Kong, China. pp: 87-116.
Mami Y., Peyvast G., Ghasemnezhad M. and F Ziaie F. (2013) Supplementation at casing to improve yield and quality of white button mushroom. Agricultural Sciences. 4 (1): 27-33.
Olfati J.A. and Peyvast G.h. (2008) Lawn clippings for cultivation of oyster mushroom. International Journalof Vegetable Science. 14(2): 98-103.
Pardo-Giménez A. and Pardo-González J.E. (2007) Evaluation of casing materials made from spent mushroom substrate and coconut fiber pith for use in production of (Agaricus bisporus­ L.) Imbach. Spanish Journal of Agricultural Research. (6): 683-690.
Peyvast G. H., Shahbodaghi J., Remezani P. and Olfati J.A. (2007) Performance of tea waste as a peat alternative in casing materials for botton mushroom (Agaricus bisporus L.) cultivation. Biosciences, Biotechnology Research Asia. 04: 1-6.
Ratnoo R.S. and Doshi A. (2012) Use of vermicompost as casing material for cultivation of Agaricus bisporus (Lange) Sing. International Journal of Agricultural Sciences. 8 (2): 390-392.
Riahi H. and Azizi A. (2006) Leached SMC as a component and replacement for peat in casing soil and increasing dry matter in mushrooms. In: Proceeding of 2nd International Spent Mushroom Substrate Symposium. Concordville, Pa, USA. pp:41-46.
Sassine Y.N., Abdel-Mawgoud A.M.R., Ghora Y. and Bohme M. (2007) Effect different mixtures with waste paper as casing soil on the growth and production of mushroom (Agaricus bisporus L.). Australian Journal of Basic and Applied Sciences. 1 (2): 96-104.
Sudhir N., Borkar P.G. and Kadam J.J, (2014) Cultivation of Calocybe indica (P & C) in Konkan region of Maharashtra. WorldJournal of Agricultural Research. 2 (4): 187-191
Tindell J,P, (2009) How to vermicompost at home or work. department of parks and recreation. Sacramento Business Journal. 5: 1-7.